ORTALAMA MALİYET YÖNTEMİNE GÖRE SAFHA MALİYET SİSTEMİÜretim işletmelerinde, üretim süreci belirli safhalardan geçerek tamamlanıyor ise, üretim maliyetleri bu üretim safhaları itibari ile takip edilir. Bu şekilde üretim yapan işletmeler, oluşan maliyetleri FİFO ya da ortalama maliyet yöntemine göre hesaplamaktadırlar.
Ortalama Maliyet Yönteminde safhalar itibari ile üretim maliyetleri aşağıdaki aşamalardan geçerek hesaplanır;
1- Fiziki Akımlar Eşitliği :
Üretime Giren = Üretimden Çıkan
(Dönem başı yarı mamul miktarı + Üretime Başlanan) = ( Dönem sonu yarı mamul miktarı + Üretimi Tamamlanan + Fireler)
2- Eş değer birim sayısı :
Ortalama maliyet yönteminde eşdeğer birim sayısı hesaplanırken, dönem başı yarı mamul miktarı dikkate alınmaz.
EBS = Üretimi tamamlanan miktar +( DSYM miktarı * Tamamlama derecesi)
Bu sayı hem DİMM, hem şekillendirme için ayrı ayrı hesaplanmalıdır.
3- Eşdeğer birim maliyeti :
Bu yöntemde, eşdeğer birim maliyeti (EBM) hesaplanırken DBYM maliyeti işleme tabi tutulur.
EBM= DBYM maliyeti + Cari Dönem Maliyeti / EBS
EBM hem DİMM hem şekillendirme açısında hesaplanmalıdır.
4- Üretilen mamul maliyeti :
Üretilen mamul maliyeti = Tamamlanan üretim miktarı * Toplam EBM
Toplam EBM : DİMM ve şekillendirme için hesaplanan eşdeğer birim maliyetlerinin toplamıdır.
5- Dönem sonu yarı mamul maliyeti :
DSYM maliyeti = DSYM miktarı * tamamlama derecesi * EBM
Burada da hem DİMM hem de şekillendirme açısından hesaplanıp toplanmalıdır.
Örnek ;
X Üretim işletmesi safhalar itibari ile üretim yapmakta olup maliyetlerini "ortalama maliyet yöntemine" göre hesaplamaktadır. İşletmenin birinci safhaya ait maliyet bilgileri aşağıdaki gibidir :
Üretim miktarları:
Dönem başı yarı mamul miktarı : 4.000
Tamamlama dereceleri :
DİMM açısından %80
Şekillendirme açısından %60
Dönem sonu yarı mamul miktarı : 2.000
Tamamlama dereceleri :
DİMM açısından %60
Şekillendirme açısından %50
Üretime başlanan : 10.000
Üretimi tamamlanan :12.000
Maliyet Bilgileri :
DBYM maliyetleri : :17.800 TL
DİMM açısından 9.800 TL
Şekillendirme açısından 8.000 TL
Cari Dönem Maliyetleri : :28.000 TL
DİMM açısından 10.000 TL
Şekillendirme açısından 18.000 TL
Çözümü :
1. Fiziki akımlar :
Üretime başlanan = Üretimi Tamamlanan
4.000 +10.000 = 2.000 + 12.000
14.000 = 14.000
2. Eşdeğer birim sayısı (EBS)
DİMM açısından = 12.000 + ( 2.000 * %60) = 13.200
Şekillendirme = 12.000 + ( 2.000 * %50) = 13.000
3. Eşdeğer Birim Maliyeti :
DİMM = (9.800 +10.000) / 13.200 = 1,50 TL
Şekillendirme = (8.000 +18.000)/13.000 = 2,00 TL
4. Tamamlanan mamul maliyeti =
12.000 * ( 1,50 +2,00) = 42.000
5. Dönem sonu yarı mamul maliyeti :
DİMMM= 2.000 * %60 * 1,50 = 1.800 TL
Şekillendirme : 2.000 * %50 * 2,00 = 2.000 TL
DSYM maliyeti = 1.800 + 2.000 = 3.800 TL
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Sorularınızı Bekliyorum