DÖNEM SONU KAPANIŞ İŞLEMLERİ VE KAYITLARI/örnekli konu anlatımı

DÖNEM SONU KAPANIŞ İŞLEMLERİ : 

Muhasebe departmanın en yoğun olduğu zamanları dönem sonudur. Bu zaman da işletmenin bir yılı içerisindeki tüm mali işlemleri özetlenip rapor haline getirilerek mali durumları ve faaliyet sonuçları
belirlenir. Bu işlemler içerisinde önemli konulardan biri de  maliyet ve gelir tablosu hesaplarının kapatılmasıdır.




Dönem sonu işlemleri aşamaları ;

1- Genel Geçici mizanın hazırlanması
2- Muhasebe Dışı Envanter
3- Muhasebe içi envanter
4- Gelir tablosu
5- Sonuç hesaplarının kapatılması
6- Kesin Mizan
7- Kapanış Bilanço
8- Kapanış kaydı


Örnek ;
X işletmesinin Aralık 2016 tarihli genel geçici mizanı aşağıdaki gibidir;

İşletmenin, kanunen kabul edilmeyen giderleri ve vergiden muaf gelirleri yoktur.

Muhasebe dışı envanter sonuçları şu şekildedir;

* Kasa da 85.000 TL olduğu tespit edilmiştir.
* Alacak senetleri için hesaplanan reeskont tutarı 4.000
* Borç senetleri için hesaplanan reeskont tutarı 8.000 TL'dir.
* Maddi duran varlıklar için hesaplanan amortisman tutarı 6.000 TL'dir.

Muhasebe içi envanter kayıtları şu şekilde olur;

_________________/_________________
197 SAYIM VE TESELLÜM
       NOKSANLARI                        5.000
        100 KASA                                        5.000
________________/____________________

_______________/______________________
657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ    4.000
       122 ALACAK SENETLERİ REESK      4.000
_______________/_____________________

________________/_____________________
322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU   8.000
       647 REESK. FAİZ GELİRLERİ                 8.000
_______________/_______________________

_______________/_______________________
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ        6.000
       257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR           6.000
_______________/________________________

Şimdi sonuç hesaplarını kapatalım. Öncelikle 7'li hesapları yansıtma hesapları yardımıyla 6'li hesaplara aktaralım.

____________________/___________________
631 PAZ. SAT. VE DAĞ. GİDERLERİ            7.000
632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ            10.000
660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİD.       15.000
       761 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.YAN.                         7.000
       771 GEN.YÖN.GİD. YAN                                 10.000
       781 FİNANSMAN GİD. YAN                           15.000
__________________/______________________

Şimdi maliyet hesapları ile yansıtma hesapları ters kayıtla kapatılır.

___________________/______________________
761 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.YAN.                         7.000
771 GEN.YÖN.GİD. YAN                                 10.000
781 FİNANSMAN GİD. YAN                           15.000
       760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.                                     7.000
       770 GEN.YÖN.GİD.                                             10.000
       780 FİNANSMAN GİD.                                       15.000
_________________/__________________________

Şimdi gelir tablosu hesaplarının tamamını 690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI hesabına devredip kapatalım ;

Gelir hesaplarının kapatılması ;

_________________________/______________________
600 YURT İÇİ SATIŞLAR                              280.000
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ                  8.000
       690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI                    288.000
_________________________/______________________

Gider hesaplarının kapatılması ;

_______________________/_________________________
690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI               216.000      
       610 SATIŞ İSKONTOLARI                                         3.000
       621 SATILAN TİCARİ MAL MALİYETİ              177.000
       631 PAZAR. SAT. VE DAĞIT. GİDER.                       7.000
       632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                        10.000
       660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİDER.             15.000    
       657 REESKONT FAİZ GİDER.                                    4.000
______________________/___________________________

Bu durumda 690 nolu hesabın borcuna 216.000 TL gider, alacağına ise 288.000 TL gelir kaydedilmiştir. Hesabın alacak kalanı olan 72.000 TL işletmenin dönem karıdır. bu kar ticari kardır. Fakat işletmenin kanunen kabul edilmeyen giderleri ve vergiden muaf gelirleri olmadığından bu kar, kurumlar vergisinin matrahını oluşturan vergi karına dönüşür. O halde ;

Kurumlar vergisi ; 72.000 * %20 = 14.400 TL'dir. Hesaplanan bu vergi henüz tahakkuk etmediğinden dönem sonunda şu şekilde kaydedilir.

______________________/___________________
691 DÖNEM KARI VERGİ VE
       DİĞER YASAL YÜKÜM. KAR.        14.400
       370 DÖNEM KARI VERGİ VE
               DİĞER YASAL YÜKÜM. KAR.            14.400
_____________________/____________________

Hesaplanan kurumlar vergisini de kardan düşersek 72.000 -14.400 = 57.600 TL net kar kalır. Bunun kaydı ise şöyle olur;

____________________/____________________
690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI          72.000
       691 DÖNEM KARI VERGİ VE
              DİĞER YASAL YÜKÜM. KAR.            14.400
       692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI    57.600
____________________/_____________________

690 ve 691 nolu hesaplar kapandı. 692 nolu hesap ise bir bilanço hesabı olan 590 DÖNEM NET KARI HESABINA kaydedilir.

_____________________/______________________
692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI      57.600
       590 DÖNEM NET KARI                                     57.600
______________________/______________________

Şimdi kesin mizanı düzenleyelim ;

Şimdi gelir tablosunu düzenleyebiliriz ;